Latijnse gezegden en uitdrukkingen

Latijn is een taal die al meer dan 2000 jaar geleden werd gesproken in het oude Rome. De taal is nog steeds belangrijk in de wetenschap, de filosofie en de geneeskunde. Ook in het Nederlands worden veel Latijnse gezegden en uitdrukkingen gebruikt.

Latijnse Gezegden, uitdrukkingen, spreuken en citaten, met de betekenis daaronder in het Nederlands. De motiverende Latijnse spreuken kun je gebruiken voor school, of op sociale media zoals Facebook, Twitter of Skype. Let op dit is niet altijd een letterlijke vertaling!

Uitdrukkingen in het Latijn

Ab imo pectore.
Uit het diepst van het hart.

Absens carens.
De afwezige krijgt niets.

Absentia mentis.
Afwezigheid van geest.

Acta est fabula.
Het spel is afgelopen.

Ad dies vitae.
Voor de dagen van het leven.

Ad impossibile nemo tenetur
Van niemand kan worden verlangd het onmogelijke te doen.

Ad tempus vitae.
Voor het leven.

Aeternum vale.
Vaarwel voor eeuwig.

Aliquis malo fuit usus in illo.
Een geluk bij een ongeluk.

Alta mente repostum.
Diep in de ziel bewaard.

Amantes amentes.
Verliefden zijn verdwaasden.

Amare et sapere vix deo conceditur
Zelfs de goden kunnen niet tegelijk verliefd en wijs zijn.

Amor non celatur.
Liefde kun je niet verbergen.

Amor omnia vincit.
Liefde overwint alles.

Animo deliberato.
Met voorbedachten rade.

Audaces fortuna iuvat.
Het geluk is met hen die durven.

Audi et alteram pastem.
Hoor ook de tegenpartij.

Audi, vide, tace.
Horen zien en zwijgen.

Nunc aut nunquam.
Nu of nooit.

Aurea mediocritas.
Gulden middelmaat.

Aut omnia, aut nihil.
Alles of niets.

Bene agere et nil timere.
Goed doen en niets vrezen.

Bis vincit, qui se vincit in victoria.
Tweemaal overwinnaar is hij, die bij een overwinning zichzelf overwint.

Bona fide.
Te goeder trouw.

Canere surdo.
Zingen voor een dove.

Canes latrantes non mordent.
Blaffende honden bijten niet.

Captatio benevolentiae.
Beroep doen op welwillendheid.

Carpe diem.
Pluk de dag.

Carpe noctem.
Benut de nacht.

Censor morum.
Een zedenmeester.

Certa amittimus, dum incerta petimus.
We verliezen het zekere, zolang we naar het onzekere streven.

Certo certius.
Zekerder dan zeker.

Chi pecora si fa, il lupo mangia.
Wie zich tot schaap maakt, wordt door de wolf gegeten.

Compesce mentem.
Bedwing je drift.

Compos mentis.
In het volle bezit van zijn verstand.

Coniunctis viribus.
Met vereende krachten.

Conscia mens recti famae mendacia risit.
Ik weet dat ik altijd eerlijk ben en lach om diegene die denken van niet.

Constantia et labore.
Door volharding en inspanning.

Corpus delicti.
Het lichaam van het misdrijf” (Verwijst naar het tastbare bewijs van een misdrijf.)

Cuiusvis hominis est errare.
Iedereen maakt fouten.

Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare.
Iedereen kan zich vergissen, maar alleen een dwaas blijft in zijn dwaling volharden.

Culpam poena premit comes.
Straf volgt schuld als haar metgezel.

Cum finis est licitus, etiam media sunt licita.
Als het doel geoorloofd is, zijn ook de middelen geoorloofd.

Cum grano salis.
Met een korreltje zout.

Cum laude.
Met onderscheiding.

Deo volente.
Als god het wil.

Desinit in piscem mulier formosa superne
De uitkomst beantwoordt niet aan de verwachtingen

Dictum factum.
Zo gezegd, zo gedaan.

Dulcia non meruit qui non gustavit amara.
Wie het bittere niet geproefd heeft, verdient het zoete niet.

Emas, non qoud opus est, sed quod necesse est.
Koop, niet wat gij wel gebruiken kunt, maar wat gij niet missen kunt.

Ergo ego nec amicum habeo, nec inimicum?
Dus heb ik noch vrienden, noch vijanden?

Errare humanum est.
Vergissen is menselijk.

Etiam celeritas in desiderio mora est.
Bij vurig verlangen zorgt zelfs snelheid voor oponthoud.

Exceptis excipiendis.
Alle uitzonderingen buiten beschouwing laten.

Experientia docet.
Ondervinding leert.

Expertus dico.
Ik spreek uit eigen ervaring.

Ex nihilo nihil fit.
Uit niets komt niets. Verwijst naar het idee dat iets niet zomaar uit het niets kan ontstaan.

Faber quisque fortunae suae.
Ieder is de bewerker van zijn eigen geluk.

Facta, non verba.
Geen woorden, maar daden.

Fallitur augurio spes bona saepe suo.
Een goede verwachting wordt dikwijls teleurgesteld.

Fama nihil est celerius.
Niets is sneller dan roddel.

Fere libenter homines id quod volunt credunt.
De mensen geloven graag wat ze willen.

Festina lente.
Haastige spoed is zelden goed.

Fides facit fidem.
Vertrouwen schept vertrouwen.

Fortis et liber.
Sterk en vrij.

Fronti nulla fides.
Op het uiterlijk kan men niet vertrouwen (schijn bedriegd).

Haec hactenus.
Genoeg hierover.

Homo homini lupus.
De een zijn dood, de ander zijn brood.

Id est.
Dat is (Dat wil zeggen).

Ignaris omnibus.
Zonder dat iemand het weet.

Illotis manibus.
Met ongewassen handen (onvoorbereid zijn).

Imperare sibi maximum imperium est.
Jezelf beheersen is de beste beheersing die je kunt hebben.

In aeternum.
Voor eeuwig.

In dulci iubilo.
Betekenis:In zoete vreugde.

In extenso.
Uitvoerig.

In fine.
Aan het einde.

In limine.
Op de drempel.

In dubio.
Twijfelen.

In memoriam.
Ter herinnering.

In perpetuum.
Voor eeuwig.

In spe.
In de toekomst.

Interdum lacrimae pondera vocis habent.
Tranen hebben soms de kracht van woorden.

Ipso facto.
Door het feit zelf.

Iusto tempore.
Te gelegener tijd.

In optima forma.
In optimale conditie.

Laedere facile, mederi difficile”.
Kwetsen is gemakkelijk, een wond genezen is moeilijk.

Linea recta.
In rechte lijn.

Lucrum sine damno alterius fieri non protest.
Het is onmogelijk winst te behalen, zonder een ander schade toe te brengen.

Luctor et emergo.
Ik worstel en kom boven.

Magna cum laude.
Met grote onderscheiding.

Magna petis.
Je vraagt een grote gunst.

Mala fide.
Te kwader trouw.

Malus bonum ubi se simulat, tum est pessimus.
Nooit is een slechter mens slechter dan wanneer hij zich als een goed mens voordoet.

Mea culpa.
(door) Mijn schuld.

Mea vota.
Mijn wens.

Miscemus utile dulci.
Laten we het nuttige met het aangename verenigen.

Narratio argentea, silentium vero aureum est.
Spreken is zilver, maar zwijgen is goud.

Nec scire fas est omnia.
Men kan niet alles weten.

Necessitate coactus.
Door noodzaak gedwongen.

Nemo in amore videt.
Liefde maakt blind.

Nescis quid vesper vehat.
Je weet niet wat de avond brengt.

Nihil ad rem.
Dit doet niets ter zake.

Nil desperandum.
Laat de moed niet zakken.

Nil nequit amor.
Liefde kan alles.

Nil volentibus arduum.
Niets is onmogelijk voor hen die willen.

Nisi fallor.
Als ik me niet vergis.

Nitimur in vetitum semper cupimusque negata.
Wij streven altijd naar het verbodene en begeren hetgeen ons ontzegd is.

Non semper ea sunt, quae videntur.
De dingen zijn niet altijd zoals ze schijnen te zijn.

Nosce te ipsum.
Ken jezelf.

Nunc est bibendum.
Nu is het tijd om te drinken.

Obsequium amicos, veritas odium parit.
Met meegaandheid maak je vrienden, met waarheid haat.

Occasio mihi fertur.
De gelegenheid werd me gegeven.

Omissis iocis.
Zonder grapjes (Alle gekheid op een stokje).

Omnia cadunt.
Alles vergaat.

Ora et labora.
Bid en werk.

Otium sine litteris mors est.
Vrije tijd zonder literaire bezigheid is de dood.

Possunt, quia posse videntur.
Zij kunnen het, omdat zij ervan overtuigd zijn dat ze het kunnen.

Post hoc, ergo propter hoc.
“Na dit, dus vanwege dit.  Een drogreden waarbij wordt aangenomen dat als iets volgt op iets anders, het ook door dat iets is veroorzaakt.

Pro deo.
Om Gods wil (gratis).

Propria motu.
Uit eigen beweging.

Qui fodit foveam, incidet in eam.
Wie een kuil graaft voor een ander valt er zelf in.

Qui non est hodie, cras minus aptus erit.
Die heden niet tot iets in staat is, zal het morgen nog minder zijn.

Quieta non movere.
Wat rustig is, niet storen (geen slapende honden wakker maken).

Si vis pacem, para bellum.
Als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog. Benadrukt de noodzaak van paraatheid om vrede te handhaven.

Spem pretio non emo.
Ik geef geen geld voor hoop.

Stante pede.
Op staande voet.

Stultus es, qui facta infecta facere verbis postules.
Je bent gek als je denkt dat je het gebeurde met woorden ongedaan kan maken.

Sum quod eris.
Ik ben wat jij zal zijn (grafschrift).

Suum cuique.
Ieder het zijne.

Tempus fugit.
De tijd vliegt.

Ubi amor, ibi fides.
Waar liefde is, daar is vertrouwen.

Urbi et Orbi.
Voor de stad en voor iedereen.

Ut sementem feceris, ita metes.
Zoals je zaait, zul je oogsten.

Varietas delectat.
Afwisseling is aangenaam.

Veni etinam.
Tot hier ben ik gekomen.

Veni, vidi, vici.
Ik kwam, ik zag en ik overwon.

Vi victa vis.
Geweld is door geweld geveld.

Vivat, crescat, floreat.
Leef, geloof, bloei.

Volventibus annis.
Met het verstrijken van de jaren.

Weet jij nog Latijnse gezegden of uitdrukkingen, en de bijbehorende betekenis? laat dan een bericht achter met de spreuk!

Betekenis opzoeken van spreekwoorden of gezegden

Wil je de betekenis opzoeken van een bepaald spreekwoord? Gebruik dan de zoekfunctie.

Bekijk ook eens onze Latijnse spreuken en citaten, of dit artikel met Franse spreekwoorden.