Omdat Fries de tweede officiële taal in Nederland is konden Friese spreekwoorden en gezegden niet ontbreken. Alle Nederlandse spreekwoorden zijn natuurlijk gewoon in het Fries te vertalen, maar er zijn ook genoeg typisch Friese spreekwoorden. Hieronder vind je een aantal Friese spreekwoorden met de Nederlandse letterlijke vertaling erbij.
Spreekwoorden in het Fries met vertaling
Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries.
Boter, brood en groene kaas, wie dat niet zeggen kan is geen echte Fries.
Bûter, brea en brûne sûker, wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries.
Boter, brood en bruine suiker, wie dat niet zeggen kan is geen echte Fries.
Bûter, brea en griene sjippe, wa dat net sizze kin hat een hazzelippe.
Boter, brood en groene zeep, wie dat niet kan zeggen heeft een hazelip.
In Hollander seit mear as er wit, in Fries minder.
Een Hollander zegt meer dan hij weet, een Fries minder.
Leagens hawwe koarte skonkjes.
Leugens hebben korte beentjes.
Dy’t net donget, dy’t net ponget.
Wie niet bemest krijgt ook geen opbrengst.
Nimmen kriget in wurklist foar syn libben.
Niemand krijgt een rooster van zijn leven.
Al is Fryslân plat, it hat syn hichtepunten.
Al is Friesland plat, het heeft zijn hoogtepunten.
Ik preekje hjoed allinnich foar de sliepers sei dúmny, de oaren kinne har wol deljaan.
Ik preek vandaag alleen maar voor de slapers zei dominee dus de anderen kunnen wel een tukje doen.
In grut skip hat in bulte sok.
Een groot schip heeft een hoop zog.
De hin mei gouden aaien moat ek fuorre wurde.
De hen met de gouden eieren moet ook gevoederd worden.
As de wyn draait, moat men de mûne kruie.
Als de wind draait, moet men de molen kruien.
In frouljusrok lûkt mear as in span hynders.
Een vrouwenrok trekt meer dan een span paarden.
Gjin gerop en gjin geklei, op is op en wei is wei.
Geen gejammer en geen geklaag, op is op en weg is weg.
De iene syn dea, is de oare syn brea.
De een zijn dood is de ander zijn brood.
As de kat fan hûs is, stekt de mûs de sturt omheech.
Als de kat van huis is, steekt de muis zijn staartje omhoog.
Mei stikeltrie en froulju moat men tige oppasse.
Voor prikkeldraad en vrouwen moet men heel erg oppassen.
In goed wiif is it beste stik húsrie.
Een goede vrouw is het beste stuk huisraad.
As april blaast op syn hoarn, is it goed foar gers en koarn.
Als april blaast op zijn hoorn, is dat goed voor gerst en koren.
Betink dast stjerlik bist.
Bedenk dat je stervelijk bent.
It giet der mei de fioele yn en it moat der mei de knyptange út.
Het gaat er met een viool in maar het moet er weer met de nijptang uit.
It falt net ta sei de jonge, ús heit is mei us mem troud, mat ik moat mei in frjemd.
Het valt niet mee zei de jongen, vader is met moeder getrouwd, maar ik moet met een vreemde.
Jild dat stom is makket rjocht wat krom is.
Geld dat stom is maakt recht wat krom is.
Hege beammen begjinne ek by de grûn.
Hoge bomen beginnen ook bij de grond.
Heal bezopen is wei smieten jild.
Half bezopen is weggegooid geld.
Bij âlds wie it in grut wûnder as in ezel prate, no is ’t un grut wûnder as in ezel him stilhâldt.
Vroeger was het een groot wonder als een ezel praatte, nu is het een wonder als een ezel zich stil houdt.
It is de boer al lyke folle, as de ko skyt as de bolle.
Het is de boer om het even of de koe schijt of de stier.
Doch dyn plicht en let de lju mar rabje.
Doe je plicht en laat de mensen maar kwaadspreken.
In gouden kaai iepent elk slot, útsein dat fan it paradys.
Een gouden sleutel past op ieder slot, behalve dat van het paradijs.
Better ien euro yn de eigen ponge as tsien yn de ponge fan in oar.
Beter één euro in de eigen portemonnee, dan tien in de portemonnee van de ander.
Men moat net mei de noas by oarmans gat komme.
Je moet niet met je neus bij andermans gat komen.
Dwazen en gekken sjogge nei in oar syn lekken en brekken.
Dwazen en gekken kijken naar andermans tekortkomingen.
Der is noch nea in brânkast efter in lykwein oan riden.
Er is nog nooit een brandkast achter een lijkwagen aangereden.
In grap is in grap sei de boer en hy kidele syn wiif mei de heaforke.
Een grap is een grap zei de boer en hij kietelde zijn vrouw met de hooivork.
Foar de kofje net eamelje.
Voor de koffie niet zeuren.
Dêr bin ik hikke en tein.
Daar ben ik geboren en getogen.
Dêr haw ik gjin ferlet fan.
Daar heb ik geen behoefte aan.
Maitiidsbuien en frouljustriennen binne fan ien makelei, se droegje gau wer op.
Lentebuien en vrouwentranen zijn van dezelfde makelij, ze drogen snel weer op.
Better de bûk barsten, as it goeie iten bedoarn.
Beter de buik gebarsten dan het goede eten bedorven.
Dat komt fansels werom sei de boer, doe joech er syn baarch in stik spek.
Dat komt uit zichzelf weer terug zei de boer en toen gaf hij zijn varken een stuk spek.
Der hast de keutel bij it skjinne ein.
Jij hebt de keutel bij het schone eind.
As it net kin sa’t it moat, dan moat it mar sa’t kin.
Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan.
In man is sa âld as er him fjielt, in frou is sa âld as se der útsjocht.
Een man is zo oud hij hij zich voelt, een vrouw is zo oud als ze er uitziet.
Sa ist en net oars, want as ’t oars wie, wie t net sa.
Zo is het en niet anders, want als het anders was was het niet zo.
As jo oan de nekke ta yn’e stront sitte moatte jo de holle dy hingje litte.
Als je tot de nek in de stront zit moet je je hoofd niet laten hangen.
Men moat net mear túch opsette as it skip drage kin.
Men moet niet meer tuig op het schip aanbrengen dan het kan dragen.
It gemak giet foar de eare, en de faam sliepte by de boer, dat skeelde har yn ’t bêdopmeitsjen.
Het gemak gaat voor het fatsoen zei de meid en ze sliep bij de boer, dat scheelde in het bedopmaken.
De hazze en de slak hawwe op é selde dei âldjier.
De haas en de slak hebben op dezelfde dag ouwejaarsavond.
It moat al in goede sprekker wêze dy’t it in swijer ferbetteret.
Het moet een heel goede spreker zijn die de zwijger kan verbeteren.
De koal is it fet net wurdich.
De kool is het vet niet waard. Het zaakje is de kosten niet waard.
It is better yn ‘e kobbe as yn it net.
Het is beter in de kokmeeuw dan in het net. Dit betekent: Hij neemt hetgeen dat zeker is, liever dan dat onzeker is.
Men moat witte út hokker hoeke de wyn waait.
Men moet weten uit welke hoek de wind waait. Betekenis: Men moet op de hoogte zijn van de standpunten.
Hy rekket yn tsjok waar.
Hij raakt in zwaar weer: Hij krijgt ruzie.
It bern komt yn ‘e klean.
Het kind komt in de kleren. Dit betekent: De zaak komt in orde.
Hy hinget de mantel nei de wyn.
Hij hangt de mantel naar de wind. Betekenis: Hij praat met de mensen mee.
Weet jij nog een Fries-talig spreekwoord? Laat dan een bericht hieronder achter. Graag met de Nederlandse betekenis!
Lees ook het artikel met Brabantse uitspraken.
De waarheid heeft een hard geluid.
Hoe is dat in het Fries, weet iemand dat?
wa ’t it earst fernimt, hat it sels yn it himd. Kent iemand die? Ik kan hem nergens vinden op internet. Het betekent dat als iemand zegt “wie heeft die scheet gelaten”, dat die persoon het dan zelf was. Oftewel: iemand anders beschuldigen van wat je zelf doet.
de in soe it dwaan en de oar soe it litte en jo moat dwaan wat jo net litte kinnen
Dêr’t it wiif goed húshâldt, dêr waakst spek oan ‘e balke. Waar de vrouw het huishouden goed bestiert, daar heerst welvaart.
Hallo,
Weet iemand wat: jim is troch de luzen opfretten en der bisto fan oer blieuwn, betekent?
Alvast bedankt
Bûter brea en griene sjippe wa dat neat sizze kin hat een Hazelippe
uitroep “Mem et oude schaap” is z’n beetje “Mem het alde skiip” of graag wat hulp is zo wie zo
welkom
Mem het âlde skiip? Wat bedoel je. Ik K ben trouwens een oprjochte fries 💪🏻
Kan iemand mij vertellen wat “deun by’t nêst del strike” betekent? Ben Druk Snoad aan het lezen..
Weet niet of je het antwoord al hebt, maar het betekent zoveel als dat het kind niet ver van de ouders zich vestigt/ gaat wonen.
De boer mat sels de lije ha
Je moet de touwtjes zelf in handen houden
Vraag: Hoe is het Friese gezegde echt? ” Jou zet de skonken er mar nei”
Ik gebruik het vaak maar weet niet hoe je het schrijft.
Ja struisvogel politiek
ik had ooit een tegeltje uit friesland waarop zoiets stond als:
dy t volle omheeg jogt
stiet zyn tenne
wat zou betekenen: wie zijn neus (gezicht) in de wind (omhoog) steekt
stoot zijn tenen
ik sta niet meer in voor de Friese spelling, maar de betekenis dat hoogmoed voor de val komt
is me duidelijk
Ik denk dat de spreuk luidde:
Dy’t te folle omheech sjocht,stjit syn tjinne.
Wie teveel omhoog kijkt stoot zijn teen,m.a.w. hoogmoed komt voor de val
Dat diegene naast de schoenen is gaan lopen en struisvogel politiek. Ik ben een oprjochte
T’is mei sizzen net te dwaan
De tiid hâld gjin skoft, dus gebruik hem zo dat het goed is hem te onthouden.
Hoe schrijf ik dat laatste in het Fries?
Dus brûk em mar sa kist et goed ûnthalde
Ik heb een tegeltje met de volgende tekst:
BOASKJEN EN BARGESLACHTSJEN; IT HAT SYN UTFALLEN.
wie kan mij de betekenis in het |Hollands meedelen ??
Trouwen en varkens slachten, het heeft zijn uitvallen
Trouwen en een varken slachten kan tegenvallen; het kan verkeren; je weet nooit hoe iets zal uitpakken
De tiid hâld gjin skoft.
De tijd houdt geen pauze.
Bij ons in Museum De Grutterswinkel hangt een tegeltje met de tekst: Rjucht en Sljucht,det giet er mei
Weet iemand wat het betekent?
ik sjoch it swurk driuwen, ik denk “ik zie de bui hangen” klopt dat? en wat is een swurk?
Nope…. letterlijk staat er : Ik zie het werk drijven.
Sjoch = zie
Wurk = werk
Driuwen = drijven
De betekenis van het gezegde is mij niet bekend…maar ik gok dat de persoon die dat zegt veel te veel werk heeft liggen dat nog gedaan moet worden.
swurk. Ook swerk. Zwerk. Swarte wolkens hongen opan it swurk. Der is gong yn it swurk, de wolken drijven snel aan de lucht; het (werk) schiet flink op. It swurk jaget, driuwt hurd, de wolken drijven snel aan de lucht. Ik sjoch it swurk al driuwen, ik zie de bui al aankomen; ik zie aankomen dat het misloopt, dat er iets onaangenaams zal gebeuren.
Frysk Wurdboek. frysk-nederlânsk.
1984 Fryske Akademy, ljouwert.
ISBN 90 6066 440X / UGI 730
Groeten,
Erik.
Swerk is volgens mij: zwerk (staat voor zowel het uitspansel/de hemel, als voor de (voorbijdrijvende) wolken.
In het NL: Hij zag het zwerk zweven.
Het zwerk, een oud nederlands woord voor wolkenlucht
Ik sjoch de bui al hingjen. Dat is letterlijk vertaald. Ik ben een oprjochte Friezin
Sin en wille ken volle tille-
Als je er plezier in hebt en een beetje goede wil, dan kun je veel aan
Vraag:
Wie kent dit spreekwoord in het Fries: men ziet de splinter in een anders oog.
maar niet de balk in zij eigen
Volgens mij komt het volgende er in voor:……………..die toer een balke spring ?????????
Dy’t oer in balke springt stroffelt oer in spiker
wie kent de uitspraak: trog de moster fietere
Immen troch de mosterd fiterje
Iemand op een pijnlijke (harde) manier terechtwijzen
Klopt de tekst wel op het tegeltje van heit die mei mem troud is? Volgens mij moet mat mar zijn.
Ik ken nog 3 uitdrukkingen waarvan ik niet weet of het echt Fries is of in mijn familie bedacht:
Op de skobbere bonk libje (armoedig leven)
Oan e hakken ta hol binne (geen cent meer hebben)
Hja is by de gatten om ticht (ze is sluw, niet te vertrouwen).
Met vriendelijke groet,
Op “de skrobbedebonk” leven is denk ik Fries. Mijn moeder zaliger, Mia Stuiver, zei het wel eens. Haar opgroei-omgeving: (pompstation) Oldeholtpade bij Wolvega. Anders komt het van mijn opa (Fries) of oma (import friezin).
In skriemende kou kriget nog wol ris in bledsje.
Iemand die zeurt wordt er soms voor beloond.
Foar de wyn is elts in hurdrider..
Met de wind mee is iedereen een hardrijder…
Mij moeder: (Grou 1912) zat vol met spreekwoorden. Een daarvan nog steeds zeer relevant. “Overal waar TE voor staat is niet goed voor jou”.
Wat is dat in het in het Fries?
Op een andere site stond een Fries spreekwoord wat ‘luister nooit naar een Gelderman, voor je het weet raak je in zijn ban’ staat, maar aangezien er andere dingen tussen staan die me van twijfelachtige aard lijken wil ik het hier even verifiëren. Dus, kent iemand de Friese versie daar van?
een dikke poes is dik xoxo medefriezen
foar de wyn is elts in good siler
voor de wind is iedereen een goed zeiler
Elts sprekt fan myn sûpen, mar wa wit fan myn toarst?
Ik zoek het juiste Friese gezegde van het volgende spreekwoord.
Wat de ien be reint kin de oar bedrippe. Weet dat dit niet goed is, maar dit krijg ik er uit.
Wat is het juiste?
Ik weet het niet zeker, maar het spreekwoord zou het spreekwoord wel kunnen kloppen en iets kunnen betekenen als: Diens brood men eet, diens woord men spreekt.
Wat de ien bereint kin de oar bedrippe..
is denk ik: wat de een beregend kan de ander zich mee beruipen. Zoiets waar de een teveel van heeft heeft de ander net genoeg aan.
Bij mijn schoonouders en sinds kort bij ons hangt een tegeltje in de wc, met in het Fries: Better de boat los as de man” .
Wie kan het Friese spreekwoord: “Lang om let komt …. in de broek en …. in het hemd” afmaken. Het betekent: Uiteindelijk kwam het toch nog goed.
lang om let komt pieter yn’e broek
dit betekent: het komt allemaal wel klaar.
verder kwam er geen einde aan, vlg. mij
“het is me een volkje zei de boer en hij had de kruiwagen vol kikkers”
en ook
“en nu gaan wij er snel vandoor zei de mus terwijl de kat hem in de bek had”
allebei uitdrukkingen van mijn Pake die door mijn moeder soms gememoreerd werden, mijn moeder was geboren in 1908, ik zou het niet dúrven te vertalen in het Fries, begreep het wel maar kon het niet schrijven. Misschien kan iemand anders het doen?
Het is mie een filmpje mei de kroade fol mei kikkers.
No gean we gauw fuort sei de mus terwiil de kat em yne bek hat.
Se geane yn’e lange hier.
Ze gaan trouwen.
Sa den as een spyker
Hallo!
Ik ben op zoek naar een Fries spreekwoord, dat beschrijft dat je niet moet vergeten waar je vandaan komt, dat het belangrijk is dat je weet waar je roots liggen. Iemand een idee?
tink jammer oan it ste dert dyn widze stien hat. iris hope this is what you were looking for.
sorry made a mistake try again. tink jimmer oan it ste der t dyn widze stien hat
‘De wierheid is hurd’ sei de boer, en hy sloech syn wiif mei de bibel op ‘e kop.
‘De waarheid is hard’ zei de boer, en hij sloeg zijn vrouw met de bijbel op haar kop.
Nimmen kriget in wurklist foar syn libben. Een friese spreuk waar ik geen betekenis van heb maar wel graag wil weten?
Niemand krijgt een rooster voor zijn leven. Dat betekent zoiets als: niemand weet van tevoren wat het leven brengt.
Niemand weet hoe zijn leven er uit gaat zien
Van het concert des levens krijgt niemand een program
In het nederlands is dit: Van het concert des levens krijgt niemand een program!
Dy’t net bonget,dy’t net ponget
wie niet zaait zal niet oogsten (verdienen)
Ikke spuit 11 lees alle vragen van de Hollanders ik heb er velen beantwoord.
Hey better let as net 😉